2021-6

Bilindiği üzere, 15.06.2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6322 sayılı Kanun ile firmaların finansman ihtiyaçlarını borçlanma yerine öz kaynakları ile finanse etmelerini teşvik etmek amacıyla, Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler başlıklı 41. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) Kabul edilmeyen indirimler başlıklı 11. maddesinde değişiklik yapılarak finansman gider kısıtlaması olarak bilinen ve en son 17 yıl öncesinde yürürlükten kaldırılmış olan uygulama yeniden getirilmişti.

Ancak bu hükmün uygulanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı yayımlana dek düzenleme  fiilen uygulamaya geçmemişti.

İlgili Cumhurbaşkanı Kararı

04.02.2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 3490 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, 01.01.2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere;

• GVK’nın 41. maddesinin birinci fıkrasının (9) numaralı bendi hükümlerine göre, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’unun gider olarak indirilmesi kabul edilmeyecektir,

• KVK’nın 11. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi hükümlerine göre, kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'u kurum kazancının tespitinde indirim olarak kabul edilmeyecektir.

Ancak, uygulamayla ilgili olarak yatırım, öz kaynak ya da yabancı kaynak gibi kavramların net olarak tanımlanmamış olması nedeniyle uygulayıcılar arasında çeşitli tereddütler oluşmuştur.

Katma Değer Vergisi İndirimi Mümkün mü?

Uygulayıcılar arasında tereddüt oluşturan konulardan biri de finansman gider kısıtlaması kapsamında gider olarak kaydedilemeyecek masraflara ilişkin katma değer vergisinin indirilip indirilmeyeceği hususudur.

Yasal düzenlemede ve anılan Kararda konuya ilişkin bir belirleme yapılmadığından, uygulama için idari düzenlemeleri beklemek yerinde olacaktır. Bununla birlikte önceki (1996-2003 yılları arasındaki) uygulamaya ilişkin yasal düzenleme ile şimdiki düzenleme birbirine çok yakın olup, söz konusu uygulamada bu kapsamda kanunen kabul edilmeyen giderlere ilişkin katma değer vergisinin indirimi kabul edilmekteydi. Bunun gerekçesi olarak ise katma değer vergisi işleyişinin bozulmaması ve ilgililerin hak kaybına uğramaması olarak belirtilmişti (55 sıra no.lu Kurumlar Vergisi Tebliği).

Bu çerçevede, yeni uygulamada da kısıtlama kapsamındaki KDV’ye tabi finansman giderlerine ilişkin katma değer vergisi indirimi uygulamasının uygun görülmesi beklenmektedir ki kanaatimizce doğru olan da budur. Zira yapılan düzenleme gelir üzerinden alınan vergilerle ilgilidir ve KDV açısından indirimin reddedilmesi yönünde sonuç doğurması vergisel yükü artıracaktır.

Nitekim, KDV Kanununun 30/d maddesi parantez içi hükmüyle transfer fiyatlandırması kapsamındaki kanunen kabul edilmeyen giderlere ilişkin KDV'nin indiriminin mümkün kılınması da aynı mahiyette olup, idari yorumun gelir üzerinden alınan vergileri korumaya yönelik olarak ihdas edilen güvenlik müesseselerinin uygulamasında gündeme gelen kanunen kabul edilmeyen giderlere ilişkin katma değer vergisinin indiriminin kabulü yönünde olduğu görülmektedir.

Diğer taraftan, hali hazırda konuya ilişkin Tebliğ düzenlemesi yapılmadığından (beklentilere ve hakkaniyete uygun şekilde indirim hakkını tanıyan bir hüküm bulunmadığından) kapsama gider finansman giderlerine ilişkin katma değer vergisi tutarlarının indirimlerden çıkarılması yerinde olacaktır.